Phẩm Kẻ Ngu
AN 2.21--31 Bālavagga
21. "Này các Tỳ kheo, có hai hạng người ngu. Thế nào là hai? Người không nhận ra khi mình phạm lỗi. Và người không chấp nhận đúng pháp lời thú tội của người đã phạm lỗi. Đó là hai hạng người ngu.
Có hai hạng người trí. Thế nào là hai? Người nhận ra khi mình phạm lỗi. Và người chấp nhận đúng pháp lời thú tội của người đã phạm lỗi. Đó là hai hạng người trí."
22. "Này các Tỳ kheo, hai hạng người này xuyên tạc Như Lai (Realized One / Bậc Giác Ngộ). Thế nào là hai? Người có lòng sân hận nhưng che giấu, và người có lòng tin sai lệch. Hai hạng người này xuyên tạc Như Lai."
23. "Này các Tỳ kheo, hai hạng người này xuyên tạc Như Lai. Thế nào là hai? Người giải thích điều Như Lai không nói là Như Lai nói. Và người giải thích điều Như Lai nói là Như Lai không nói. Hai hạng người này xuyên tạc Như Lai.
Hai hạng người này không xuyên tạc Như Lai. Thế nào là hai? Người giải thích điều Như Lai không nói là Như Lai không nói. Và người giải thích điều Như Lai nói là Như Lai nói. Hai hạng người này không xuyên tạc Như Lai."
24. "Này các Tỳ kheo, hai hạng người này xuyên tạc Như Lai. Thế nào là hai? Người nói kinh cần giải thích (discourse in need of interpretation / kinh cần được giải thích thêm) là kinh nghĩa rõ ràng (discourse whose meaning is explicit / kinh có nghĩa hiển nhiên). Và người nói kinh nghĩa rõ ràng là kinh cần giải thích. Hai hạng người này xuyên tạc Như Lai."
25. "Hai hạng người này không xuyên tạc Như Lai. Thế nào là hai? Người giải thích kinh cần giải thích là kinh cần giải thích. Và người giải thích kinh nghĩa rõ ràng là kinh nghĩa rõ ràng. Hai hạng người này không xuyên tạc Như Lai."
26. "Này các Tỳ kheo, người gian xảo có thể trông đợi một trong hai cảnh giới: địa ngục hoặc súc sinh.
Người thẳng thắn có thể trông đợi một trong hai cảnh giới: làm chư thiên hoặc làm người."
27. "Này các Tỳ kheo, người có tà kiến (wrong view / thấy biết sai lầm) có thể trông đợi một trong hai cảnh giới: địa ngục hoặc súc sinh."
28. "Này các Tỳ kheo, người có chánh kiến (right view / thấy biết đúng đắn) có thể trông đợi một trong hai cảnh giới: làm chư thiên hoặc làm người."
29. "Có hai nơi chờ đón người ác giới (unethical person / người không giữ giới): địa ngục và cảnh giới súc sinh.
Có hai nơi chờ đón người trì giới (ethical person / người giữ giới): cảnh giới chư thiên và loài người."
30. "Này các Tỳ kheo, Ta thấy có hai lý do để thường lui tới những chỗ ở nơi hoang vắng, rừng núi. Thế nào là hai? Thấy được hạnh phúc cho bản thân trong đời này, và có lòng thương tưởng đến thế hệ sau. Ta thấy có hai lý do này để thường lui tới những chỗ ở nơi hoang vắng, rừng núi."
31. "Hai pháp này dẫn đến sự giác ngộ. Thế nào là hai? Chỉ (serenity / sự tĩnh lặng, định tâm) và quán (discernment / sự quán chiếu, tuệ giác).
Lợi ích của việc tu tập chỉ là gì? Tâm được tu tập. Lợi ích của việc tu tập tâm là gì? Tham (greed / lòng tham) được từ bỏ.
Lợi ích của việc tu tập quán là gì? Trí tuệ được tu tập. Lợi ích của việc tu tập trí tuệ là gì? Vô minh (ignorance / sự thiếu hiểu biết, si mê) được từ bỏ.
Tâm bị tham ô nhiễm thì không được giải thoát; và trí tuệ bị vô minh ô nhiễm thì không phát triển. Như vậy, tâm giải thoát (freedom of heart / sự giải thoát của tâm) đến từ sự đoạn tận tham ái, còn tuệ giải thoát (freedom by wisdom / sự giải thoát bằng trí tuệ) đến từ sự đoạn tận vô minh."